Szanowni Państwo,
W imieniu Katedry Akustyki UAM oraz Sekcji Akustyki Środowiska Komitetu Akustyki PAN pragnę zaprosić Państwa do wysłuchania wykładu Prof. IMP dr hab. n. o zdr. Małgorzaty Pawlaczyk-Łuszczyńskiej „Wskaźniki i kryteria oceny infradźwięków oraz hałasu niskoczęstotliwościowego „, który odbędzie się w dniu 25 stycznia o godz. 11.30 (w formie zdalnej).
Uprzejmie proszę o przyjęcie tego zaproszenia oraz zainteresowania tym wydarzeniem swoich współpracowników, kolegów, doktorantów i magistrantów.
Poniżej znajdziecie Państwo krótkie streszczenie wykładu.
Jednocześnie, chciałbym Państwa zaprosić do zapoznania się z poprzednimi wykładami, które są dostępne naszym kanale youtube: https://www.youtube.com/channel/UC5ZE8qCMzr_ndhpcG3lpiIg
Gorąco zachęcam Państwa do podjęcia współpracy naukowej. Dysponujemy ogromnym i bogatym zapleczem badawczym.
Ponadto, jako Uczelnia Badawcza – jedna z dziesięciu Uczelni w Polsce – dysponujemy wieloma możliwościami finansowania badań oraz pobytu w naszym ośrodku.
Seminarium poprowadzi prof. UAM dr hab. Andrzej Wicher.
Pozdrawiam,
Prof. UAM dr hab. Roman Gołębiewski
Dziekan Wydziału Fizyki
Wskaźniki i kryteria oceny infradźwięków oraz hałasu niskoczęstotliwościowego
Prof. IMP dr hab. n. o zdr. Małgorzata Pawlaczyk-Łuszczyńska
Wskaźniki i kryteria oceny infradźwięków oraz hałasu niskoczęstotliwościowego Prof. IMP dr hab. n. o zdr. Małgorzata Pawlaczyk-Łuszczyńska Zakład Zagrożeń Wibroakustycznych Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera w Łodzi Streszczenie W ostatnich latach pojawiły się sugestie, że infradźwięki (0,01−20 Hz) i hałas niskoczęstotliwościowy (tj. hałas, w którego widmie dominują składowe z przedziału częstotliwości od 10 do 250 Hz) mogą być odpowiedzialne na występowanie niekorzystnych skutków zdrowotnych u osób mieszkających w sąsiedztwie farm wiatrowych. Tymczasem infradźwięki, jak i dźwięki niskiej częstotliwości są zjawiskiem dość powszechnym zarówno w środowisku pracy, jak i w środowisku komunalnym. Towarzyszą niektórym zjawiskom przyrody (np. wiatrom, trzęsieniom ziemi, wybuchom wulkanów), a także są generowane przez niektóre maszyny i urządzenia przemysłowe (np. sprężarki, kotły energetyczne, piece hutnicze, wentylatory, transformatory), środki transportu oraz urządzenia wentylacyjne i klimatyzacyjne. Ich cechą charakterystyczną są znaczne długości fal, dzięki czemu mogą się one swobodnie rozprzestrzeniać na znaczne odległości, są słabo tłumione przez przegrody (ściany, sufity, okna i podłogi) i z łatwością przenikają do pomieszczeń. Co więcej, mogą one także ulegać wzmocnieniu wskutek zjawiska rezonansu pomieszczeń i elementów konstrukcyjnych budynków. Zarówno infradźwięki, jak i dźwięki niskiej częstotliwości są odbierane przez człowieka drogą słuchową i drganiową poprzez mechanoreceptory; przy czym progi percepcji słuchowej gwałtownie wzrastają wraz ze spadkiem częstotliwości. Zainteresowanie hałasem niskoczęstotliwościowym i infradźwiękami oraz ich wpływem na zdrowie i dobre samopoczucie ludzi zaczęło się na przełomie lat 60. i 70. ubiegłego stulecia wraz z rozpoczęciem badań związanych z realizacją amerykańskiego programu kosmicznego Apollo. Pierwsze prace badawcze dotyczyły skutków ekspozycji na bardzo wysokie poziomy ciśnienia akustycznego (rzędu 140−150 dB) i były ukierunkowane na zweryfikowanie ich potencjalnego szkodliwego działania. Dopiero w późniejszych latach zaczęto analizować wpływ hałasu niskoczęstotliwościowego, w tym infradźwięków o poziomach spotykanych w rzeczywistych warunkach. W świetle dostępnych danych literaturowych mogą on wywoływać rozmaite skutki zdrowotne, m.in. słuchowe, przedsionkowe, wzbudzać drgania rezonansowe, powodować zakłócenia snu, upośledzać funkcje poznawcze, a przede wszystkim być źródłem dokuczliwości. Niebagatelne znaczenie ma w tym przypadku percepcja słuchowa infradźwięków i dźwięków niskiej częstotliwości, gdyż niektóre reakcje lub skutki są obserwowane jedynie przy poziomach ciśnienia akustycznego przekraczających wartości progów słyszenia. Wiele prac wskazuje, że podstawowa miara oceny hałasu, tj. poziom ciśnienia akustycznego skorygowany charakterystyką częstotliwościową A, nie doszacowuje dokuczliwości tego rodzaju hałasu. W referacie dokonano przeglądu stosowanych na świecie wskaźników i kryteriów oceny infradźwięków i hałasu niskoczęstotliwościowego. Przykładowo do oceny infradźwięków przewidziano charakterystykę częstotliwościową G, ale nieliczne jurysdykcje zaproponowały wartości dopuszczalne pomieszczeniach (rzędu 85 lub 92 dB). Natomiast uregulowania prawno-normatywne lub propozycje kryteriów oceny hałasu niskoczęstotliwościowego w budynkach mieszkalnych funkcjonują w wielu krajach europejskich, w tym Niemczech, Szwecji, Danii, Holandii, Finlandii, Norwegii, Wielkiej Brytanii i Polsce, a także w Australii, Kanadzie i Japonii. Wiele z nich ma charakter informacyjny lub doradczy – zakłada, że jeśli nie poziomy dźwięku nie przekraczają wartości kryterialnych to nie powinny być zgłaszane skargi. Metody oceny ekspozycji na hałas niskoczęstotliwościowy bazują zwykle na analizie widmowej w pasmach tercjowych w różnych zakresach częstotliwości z przedziału od 8 do 250 Hz. W większości przypadków zmierzone poziomy są porównywane z odpowiednimi wartościami odniesienia. Jedynie w Danii i w Niemczech wyniki analizy widmowej są poddawane dalszym przeliczeniom. Co więcej, Dania jest jedynym krajem, w którym od szeregu lat jest normowany w pomieszczeniach hałas niskoczęstotliwościowy pochodzący od turbin wiatrowych. Z kolei wartości graniczne tego rodzaju hałasu na zewnątrz pomieszczeń wprowadziły niektóre stany lub prowincje Australii i Kanady oraz Japonia, ale nie dotyczą one bezpośrednio hałasu turbin wiatrowych.
foto: pixabay
